"Ik voel dat mijn einde nadert, omdat ik iedere dag inlever"

Humor en emotie spelen een grote rol in het leven van Harrie van den Elshout (74), die 43 jaar  werktuigbouwkundige was en daarnaast als tonproater en theatermaker ruim dertig jaar onlosmakelijk verbonden was met de entertainmentwereld. Zijn drukke, mooie leven kreeg een hele nare wending toen hij in 2019 de diagnose longkanker kreeg.

“Mooie schoenen”, grapt Harrie in het voorbijgaan tegen een verpleegkundige met werkklompen in een opvallende kleur. Het is kenmerkend voor de portie humor die hij altijd bij zich draagt, maar welke de laatste vier jaar zwaar op de proef is gesteld. Het begon allemaal met een herseninfarct in mei 2018. “Ik werd ‘s morgens wakker met een scheve mond en had moeite met praten en slikken”, blikt Harrie terug. “Ik moest meteen naar het ziekenhuis, waar ik anderhalve week verbleef.” Harrie kwam de klap van het herseninfarct uiteindelijk te boven, maar kreeg een jaar later een nieuwe dreun te verwerken: de diagnose longkanker.

Zware periode

Dat bleek het ongewenste startsein voor een zware periode voor de Waalwijker, die zich destijds meldde bij de huisarts met hoest- en benauwdheidsklachten. Men dacht aan een longontsteking, waarna een antibioticakuur volgde. Dat verhielp het probleem niet, waarna Harrie een week later opnieuw terechtkwam bij de huisarts, die hem dit keer doorstuurde voor het maken van een longfoto. Na onderzoek in het ETZ bleek het foute boel, want Harrie had meerdere niet-kleincellige tumoren in zijn longen. Aan dat slechte nieuws kleefde ook een positieve kant: er waren nog geen uitzaaiingen. Wel was het operatief verwijderen van twee longkwabben noodzakelijk. De aanloop naar die ingreep verliep niet helemaal vlekkeloos. Tot twee keer toe werd de operatie noodgedwongen uitgesteld, iets wat grote onzekerheid teweegbracht bij Harrie. “Dat vond ik echt heel erg, omdat de arts me nog vertelde dat er een grote kans was dat ze de tumor konden weghalen. Toen dacht ik: hoe langer de operatie op zich laat wachten, hoe erger het wordt.”

Gitzwarte boodschap

Na de operatie - die ruim zes uur duurde - bleken de snijranden nog niet volledig schoon te zijn, waardoor Harrie in aanmerking kwam voor chemotherapie. Die eiste zijn tol bij de Brabander. “Twee chemokuren braken mijn hele lichaam af”, herinnert hij zich. Na de intensieve chemotherapie kwam Harrie op periodieke controles in het ETZ, waar hij in mei 2020 een gitzwarte boodschap kreeg. Harrie had uitzaaiingen en is daardoor niet meer te genezen. “In het bijzijn van mijn vrouw en twee zoons kreeg ik toen te horen dat ik nog maar een jaar te leven had”, vertelt Harrie. “Maar mei 2021 is inmiddels allang voorbij en ik ben er gelukkig nog steeds.”

Moeilijk

Toch merkt Harrie aan alles dat hij ongeneselijk ziek is. “Ik voel dat het einde nadert, omdat ik iedere dag inlever en mijn lichaam niet alles meer kan hebben.” En dus probeert hij nog zoveel mogelijk uit het leven te halen. Dat doet hij samen met zijn vrouw Annemiek, die een echte steunpilaar voor hem is. Met haar gaat hij er altijd op uit. Zo gingen ze voor de diagnose longkanker geregeld samen naar de Efteling of een museum, terwijl ze nu maar - als Harries fysieke situatie het toelaat - een klein rondje wandelen in het Kaatsheuvelse attractiepark en één keer per maand een museum bezoeken. Kortom, alles gaat langzaam achteruit in het leven van Harrie, bij wie vrede en verzet elkaar afwisselen. Het ene moment voelt hij angst voor wat komen gaat en op het andere moment geniet hij van de kleine geluksmomentjes in het leven. “Doordat je het naderende einde meer gaat accepteren, besef je dat je bepaalde dingen nog kunt doen”, licht Harrie toe. “Ik wilde bijvoorbeeld vier jaar geleden een mooie industriële lamp van zeshonderd euro kopen. Destijds kocht ik hem niet maar dat heb ik inmiddels wél gedaan, zodat ik er nog even van kan genieten.”

Sint Nicolaasziekenhuis

Dat de interesse voor (kunst)objecten in het gezin zit, blijkt uit het feit dat zijn zoons allebei de opleiding ‘Industrieel Product Onderwerpen’ afrondden en uit Harries liefde voor beeldhouwen. Door zijn situatie ligt die hobby inmiddels helemaal stil. “Nadat ik het slechte nieuws hoorde, was mijn inspiratie totaal verdwenen. Ik was op dat moment bezig met een kastje, dat nog altijd niet af is.” En dat terwijl Harrie vroeger áltijd bezig was. Naast zijn baan als werktuigbouwkundige ging hij helemaal op in het maken van kunst, het verbouwen van huizen en andere kleine klusjes. “Zoals mijn buurvrouw altijd zei: ‘Wat Harries ogen zien, maken zijn handen’” Zo ook in het voormalige Sint Nicolaasziekenhuis (nu ETZ Waalwijk), waar hij een bijzondere laatste klus volbracht. “Ik werkte drie weken lang ‘s nachts in de operatiekamers van het ziekenhuis aan een dubbelmaskersysteem”, herinnert Harrie zich. “Onder narcose gebrachte kinderen ademden narcosegassen uit. Die kregen de aanwezige zorgprofessionals ook binnen, waardoor ze hoofdpijn kregen.” Het dubbelmaskersysteem voerde die gassen vervolgens af naar buiten.

Humor

Zo maakt de goedlachse Harrie heel wat mee in zijn drukke leven, waarin humor als een rode draad verweven is. Het helpt hem om angstige, nare gedachtes naar de achtergrond te verdringen. “Daar los ik dingen voor mezelf mee op, maar dat is niet altijd even makkelijk”, geeft Harrie toe. Soms is het voor hem simpelweg niet mogelijk om positief te zijn. “Angst, verdriet en woede zijn emoties die bij het leven horen. Daar moet je ook over kunnen praten”, zegt Harrie, die weleens moeite heeft met het uiten van zijn gevoel. Dan klapt hij dicht en komt er even geen woord meer uit zijn mond. “Dat hield ik een keer - tot grote woede van mijn vrouw - drie dagen vol”, vertelt hij. “Achteraf dacht ik: wat ben ik toch een botterik. Mijn vrouw heeft het namelijk ook moeilijk met mijn situatie, want zij verliest haar partner.”

Communiceren

Daar haalde Harrie een persoonlijke leeropbrengst uit: “Je moet blijven communiceren met je familie, zodat je zaken kunt bespreken en uitpraten. Inmiddels zit hij al een tijdje in de palliatieve fase, waarin hij medicatie krijgt om het leed van de longkanker enigszins te verzachten. Toch is en blijft het een ontzettend zware, emotionele periode. Harrie wil dan ook het volgende meegeven aan (toekomstige) lotgenoten: “Raak niet in paniek, vertrouw op de expertise van de zorgprofessionals en geef je aan hen over. Dat is samen met goede hoop houden het enige dat je kan doen.”

Noot van de redactie
Onlangs kregen we het verdrietige bericht dat Harry is overleden. In overleg met zijn echtgenote blijft zijn verhaal op onze website staan.