L.G.H. van den Boom
Orthopedisch chirurg
Laatste update 26 augustus 2025
Osteochondritis dissecans (OD) is een aandoening waarbij een klein stukje bot in de knie afsterft, meestal net onder het kraakbeen. Dit kan leiden tot een zogenoemde gewrichtsmuis: een losliggend stukje bot, soms met kraakbeen eraan vast. In ernstigere gevallen laat dit stukje volledig los en kan het klachten veroorzaken. OD komt vooral voor bij kinderen en jongvolwassenen, vaak bij intensieve sporters.
De exacte oorzaak van OD is niet bekend. Mogelijke verklaringen zijn herhaalde belasting of kleine traumata, een verkeerde belastingsas van het been, of een verminderde bloedvoorziening naar het betreffende botdeel. Mannen lijken vaker getroffen dan vrouwen.
Klachten en diagnose
In het vroege stadium veroorzaakt osteochondritis dissecans vage kniepijn en soms zwelling. Bij sporten, draaien of zwaardere belasting nemen de klachten vaak toe. Naarmate de aandoening verergert, zwelt de knie sneller op bij inspanning.
De diagnose wordt meestal gesteld met röntgenfoto’s, vaak aangevuld met MRI, CT-scan of een botscan om de ernst en de beste behandelopties te bepalen.
Behandeling
Het doel van de behandeling is pijnvermindering en het behouden of herstellen van een glad gewrichtsoppervlak om slijtage (artrose) in de toekomst te voorkomen. Afhankelijk van de leeftijd en de locatie van het letsel kan de behandeling bestaan uit rust en fysiotherapie, soms ondersteund met immobilisatie met een brace. Bij oudere patiënten of ernstigere gevallen wordt vaak een operatieve ingreep geadviseerd.
