Herken tijdig de symptomen van een beroerte

9 mei 2023

Dinsdag 9 mei is het de Dag van de Beroerte. Hiermee wordt extra aandacht gevraagd voor de oorzaken en gevolgen van een beroerte. Maar hoe herkennen we de symptomen? Daar geeft verpleegkundig specialist Jocova Vervoort van de afdeling Neurologie antwoord op.

Bij een beroerte gaat er iets mis in de bloedvaten in je hersenen. Je spreekt over een herseninfarct als een bloedvaat in de hersenen dicht gaat zitten. Bij een TIA (Transient Ischemic Attack) gebeurt dit ook, maar het bloedvat gaat dan snel weer open. Een TIA kan een voorbode zijn van een herseninfarct. De oorzaak van een herseninfarct (en TIA) is vaak slagaderverkalking, maar er kunnen ook andere oorzaken zijn zoals een specifiek hartritme bijvoorbeeld. Er ontstaan stolseltjes in het hart die in een bloedvat van de hersenen terecht kunnen komen. Ook kan het voorkomen dat er een bloedvat in de hersenen scheurt of open knapt. Bloed hoopt zich dan op in de hersenen en hersencellen raken beschadigd. Dit is een hersenbloeding. De oorzaak hiervan is meestal een te hoge bloeddruk. “Het kan voorkomen dat mensen niet honderd procent herstellen van hun beroerte. Ze blijven dan altijd restklachten houden.”

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

Verpleegkundig specialist Jocova VervoortVerpleegkundig specialist Jocova Vervoort.

Symptomen

Bij een beroerte kunnen plotseling verschillende klachten ontstaan. “Mensen kunnen een scheve mond hebben, anders spreken of hebben een lamme arm. Bij deze symptomen moeten de alarmbellen gaan rinkelen.” Maar in de praktijk is dit niet altijd het geval. “Sommige klachten zijn lastig te herkennen. Dit kan gaan over coördinatie- en evenwichtsproblemen, misselijkheid en braken, gevoelsklachten aan arm, been of gelaat. Of het niet meer kunnen zien met één oog. Dit komt omdat het voor mensen onbekender is dan plotseling problemen hebben met spreken of een verlamde arm”, zegt Jocova.  

Time is brain

En dit is zorgelijk, want ‘time is brain’. Elke seconde telt. “Bij een herseninfarct sterven iedere minuut veel zenuwcellen in de hersenen af. Dit kan de hersenen serieus beschadigen.” Het is dus belangrijk dat mensen zich zo snel mogelijk melden. Door de spoedlijn van de huisarts te bellen of 112. “Bij plotselinge klachten slaan veel mensen alarm en komen snel naar het ziekenhuis. Helaas is er ook een groep die te lang wacht. En die soms uren of dagen te laat op de spoedeisende hulp wordt gezien.”

Behandelmogelijkheden

Als iemand plotseling klachten heeft van uitval, en snel naar het ziekenhuis is gebracht, wordt er snel gekeken naar wat de oorzaak is. Blijkt dat het een herseninfarct is dan zijn er soms nog behandelmogelijkheden. Het doel is om zoveel mogelijk de beschadiging te beperken. “De afgelopen jaren zijn steeds meer behandeltechnieken ontwikkeld. We kunnen een snelle bloedverdunner geven door middel van infuus. Het stolsel in het afgesloten bloedvat wordt opgelost en de bloedstroom kan zich weer herstellen. Dit heet trombolyse.”

Daarnaast is er nog de mogelijkheid om het stolsel volledig te verwijderen. Door met een katheter via de lies naar het stolsel in de hersenen te gaan en het daar bijvoorbeeld weg te zuigen. “Dit heet een trombectomie”, zegt Jocova. Daarnaast is een snelle eerste opvang ook belangrijk, niet alleen bij een herseninfarct maar ook bij een hersenbloeding. De patiënt wordt gestabiliseerd en opgevangen op een zogenoemde stroke care unit (SCU). Dit is op een gespecialiseerde afdeling.

Meer aandacht

Volgens Jocova is het daarom belangrijk dat we het herkennen van de symptomen onder de aandacht blijven brengen. “Vanuit de Hartstichting worden veel filmpjes hierover gedeeld en in het ETZ geven we ook veel voorlichting. Op de afdeling bijvoorbeeld en op onze nazorgpolikliniek. Het is belangrijk dat we dit blijven doen.”

Wil je meer weten over de symptomen van een beroerte? Ga daarvoor naar de speciale pagina op onze site.

Heb jij of iemand in je omgeving plotseling last van klachten zoals een scheve mond, verwarde spraak of een lamme arm? Bel dan direct 112!