Data ETZ helpen bij keuze behandeling uitgezaaide nierkanker

5 augustus 2021

Welke behandeling is het beste voor een patiënt met nierkanker met uitzaaiingen in de hersenen? Gevalideerde data ondersteunen de arts bij de keuze welke behandelopties mogelijk en effectief zijn. Dat blijkt uit een studie van het ETZ, onlangs gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Journal of Neuro-Oncology. Arts-assistent Niels van Ruitenbeek, internist-oncoloog Laurens Beerepoot en radiotherapeut-oncoloog Patrick Hanssens volbrachten de studie.

Patiënten met nierkanker krijgen op termijn vaak te maken met uitzaaiingen in de hersenen. Hiervoor bestaan diverse behandelmogelijkheden. Bijvoorbeeld het Gamma Knife, een zeer succesvolle methode om uitzaaiingen in de hersenen te behandelen.

v.l.n.r.: Patrick Hanssen, Niels van Ruitenbeek, Laurens Beerepoot
v.l.n.r.: Patrick Hanssen, Niels van Ruitenbeek, Laurens Beerepoot

Uitkomsten​​ studie

In de studie zijn alle patiënten met nierkanker en uitzaaiingen in de hersenen geïncludeerd die tussen 2007 en 2018 een Gamma Knife behandeling hebben ondergaan. Een score berekende van deze 106 patiënten wat de prognose is van hun ziekteverloop. Dit gebeurde op basis van onder andere de fitheid van de patiënt, de leeftijd, het aantal uitzaaiingen in de hersenen en de hoeveelheid hemoglobine in het bloed.  De studie bevestigt dat deze geanonimiseerde patiëntgegevens een goede schatting kunnen geven hoe het ziekteverloop en prognose van de patiënt is en of het zin heeft om iemand een zware intensieve behandeling te laten ondergaan.

Samen besl​issen

“Vaak zijn bij kanker meerdere behandelingen mogelijk. Denk aan chemo, een operatie of radiotherapie", legt Beerepoot uit. In het ETZ wordt bijvoorbeeld het Gamma Knife ingezet als behandelmethode voor uitzaaiingen in de hersenen. In de spreekkamer worden al deze behandelopties uitgebreid besproken. Uiteindelijk maken arts en patiënt samen de keuze voor de best mogelijke behandeling. Dat noemen we in het ETZ ook wel Samen beslissen. "Dan wil je je als arts kunnen baseren op gevalideerde data. Patiënten hebben in deze fase van de behandeling erg veel behoefte aan perspectief. Dat is nooit precies te geven, maar de data en resultaten uit dit onderzoek zouden we in de toekomst breder kunnen gaan inzetten bij “shared decision making", licht Beerepoot toe.

Opleidi​ngsziekenhuis

De studie is een mooi voorbeeld van hoe onderzoek veelvuldig wordt toegepast in het ETZ. “Ik wilde mij graag verder ontwikkelen als arts en iets onderzoeken wat van belang is voor patiënten. Het was een zeer interessant onderzoek om te doen. Vooral omdat we gebruikmaken van onze eigen data en daar uiteindelijk onze patiëntenzorg mee kunnen verbeteren", zegt Van Ruitenbeek.

Toeko​mst

De studie biedt mogelijkheden om in de toekomst de prognoses over het ziekteverloop toe te passen in de praktijk. En dat is belangrijk, want het aantal patiënten met nierkanker en uitzaaiingen in de hersenen neemt in de toekomst naar verwachting toe. Beerepoot: “De behandelingen voor mensen met uitgezaaide nierkanker zijn de afgelopen jaren sterk verbeterd doordat we meer effectieve medicijnen zoals immunotherapie kunnen toepassen. Deze patiënten leven daardoor langer. Het betekent helaas ook dat zij na een aantal jaren toch vaak te maken krijgen met uitzaaiingen in de hersenen."