Digitaal voorbereiden op je operatie

Effectieve zorg bieden aan patiënten die deze zorg ook echt nodig hebben. En personeel slim inzetten. In ons ziekenhuis werken we daar iedere dag aan. Op de afdeling anesthesiologie gebeurt dat onder andere met de nieuwe pilot E-POS. Een pilot waarbij de preoperatieve screening digitaal plaatsvindt. Marja Berning, organisatorisch hoofd Anesthesiologie, vertelt er meer over.

Marja, kun je vertellen wat een preoperatieve screening inhoudt?

‘Bij een preoperatieve screening komen patiënten normaal gesproken naar het ziekenhuis. Op de poli anesthesiologie beoordelen we of de patiënt in een goede conditie is om de operatie of het onderzoek te ondergaan. Hoe gezond is de patiënt? Is er medicatie en/of verdoving nodig? En zo ja, welke? Dat soort vragen brengen we in kaart. Met E-POS gebeurt dit nu grotendeels digitaal en op afstand. We zijn onlangs begonnen met een pilot waarbij we gedurende 3 maanden bekijken hoe E-POS bevalt.’ 

Digitaal en op afstand screenen. Hoe werkt dat?

‘De patiënt vult als voorbereiding op de screening een digitale vragenlijst in. Het systeem is ook in staat om door te vragen. Bijvoorbeeld als antwoorden haaks staan op eerder gegeven antwoorden in de lijst. Vervolgens komt er een adviesdocument uit voor onze medewerkers. We kunnen dan bepalen of we de patiënt uitnodigen om naar het ziekenhuis te komen voor verder onderzoek en een uitgebreid gesprek of dat een telefonische afspraak voldoende is.’

Een verwijt bij digitaal is dat het voor ouderen soms lastig te begrijpen is en dat het onpersoonlijker is. Hoe zit dat met E-POS?

‘Mensen die geen e-mail adres of telefoonnummer hebben laten we uiteraard gewoon komen. We merken dat ouderen indien nodig worden geholpen door hun omgeving. Als het alsnog niet lukt om de digitale lijst in te vullen maken we natuurlijk gewoon een afspraak. Patiënten reageren tot nu toe vooral positief. Ze geven aan dat het fijn is dat ze rustig kunnen nadenken over de vragen. Tijdens een spreekuur worden ze nog wel eens overvallen door bepaalde vragen. Maar we zijn nog maar kort bezig met de pilot. Kritische reacties en verbeterpunten nemen we mee. Een bijkomend voordeel hierbij is dat we als ETZ snel zijn aangesloten bij deze pilot. Verbeterpunten die we tegenkomen, bespreken we direct met de ontwikkelaar van E-POS. Die korte lijnen maken dat we een systeem ontwikkelen dat goed bij onze wensen past.’

_{Marja Berning, organisatorisch hoofd Anesthesiologie, is enthousiast over het werken met E-POS.}

Waar zit de meerwaarde vooral in?

‘In het beperken van ‘onnodige’ fysieke afspraken zit een meerwaarde voor patiënten. Het scheelt reistijd, parkeerkosten en vaak ook vrij vragen van het werk. Het komt namelijk ook voor dat patiënten binnen vijf minuten weer buiten staan. Dat is voor patiënten vervelend en voor ons ook niet effectief. Nu vullen patiënten de lijst thuis in, in alle rust. Binnen de vragenlijst krijgt de patiënt animaties te zien. Per patiënt bepalen we tevoren welke animaties voor hem van toepassing zijn. Denk hierbij aan een filmpje over de ruggenprik of de verdoving van één arm of been. De informatie, die de patiënt krijgt is dus echt specifiek op hem van toepassing. Dat zorgt er ook voor dat wij goede antwoorden krijgen voor het vervolgtraject. Daarnaast kunnen we ons spreekuur gerichter/patiëntvriendelijker gaan plannen. Je kunt naar aanleiding van het adviesdocument bepalen of je meer tijd voor een bepaalde patiënt denkt nodig te hebben.’

Wat bedoel je met goede antwoorden? 

‘Daarmee bedoel ik dat we ander soort gesprekken krijgen met patiënten, door de antwoorden die zij geven in de vragenlijst. Patiënten hebben kunnen nadenken over een vraag en worden niet overvallen. We zien in het adviesdocument duidelijk naar voren komen of er punten zijn waarop we mogelijk moeten doorvragen. Wij hoeven in een persoonlijk gesprek dus niet een ‘standaard lijst’ met vragen af te gaan waarvan mogelijk een deel niet relevant is. Je hebt nu gesprekken over hetgeen dat er echt toe doet. De patiënt is veel beter geïnformeerd en  stelt hierdoor andere vragen. Een win-win situatie.’

Dus een persoonlijk gesprek is er wel nog altijd?

‘We nodigen dus niet iedereen meer uit voor een fysieke screening, maar we bellen iedereen wel even. En er zijn natuurlijk ook situaties waar we altijd voor een fysieke screening in het ziekenhuis gaan. Als iemand een kaakoperatie ondergaat wil je iemands mond even kunnen bekijken. En als iemand bijvoorbeeld een grote neurochirurgische operatie ondergaat, kan dit impact hebben. Dan wil je iemand persoonlijk spreken.’

Hoe bereid je iemand voor die je persoonlijk niet meer spreekt?

‘E-POS heeft hele heldere uitlegvideo’s voor patiënten. Dit blijkt onder andere uit reacties van patiënten die bij ons al vaker geopereerd zijn. Zij geven aan dat de video’s vaak nog duidelijker zijn dan de manier waarop zij voorheen werden ingelicht. Het geeft aan dat je voor het leveren van goede zorg niet altijd naar het ziekenhuis hoeft, als je technologie slim inzet.’

De E-POS pilot duurt nog tot september 2020. In de eerste drie weken zijn al ruim 800 digitale vragenlijsten verstuurd.