Werken aan 'groene' toekomst op de SEH

26 januari 2023

Op het ETZ in Tilburg hebben studenten onderzoek verricht naar het verduurzamen van gips. Het landelijke initiatief De Groene SEH gaf hiervoor opdracht aan Fontys-studenten van de minor Circulaire Economie. Zij keken naar het huidige proces van gips aanbrengen, en namen een blik op de toekomst.

De CO2-voetafdruk van de zorg bedraagt 7-8% van de nationale CO2 emissie. De Groene SEH wil bijdragen aan het terugdringen van deze uitstoot. Het landelijke initiatief brengt onderzoek, handvatten en richtlijnen samen en verspreidt deze kennis onder de Nederlandse ziekenhuizen. Reden voor de focus op het verduurzamen van het gipsprotocol is de hoeveelheid afval die de gipskamer van onder meer de Spoedeisende Hulp (SEH) in het ETZ iedere dag afvoert. Ruim vier containers worden er dagelijks geleegd.

Tekst gaat verder onder de foto

SEH-teamleider Lianne van Beek geeft bij de ingang van de gipspoli uitleg aan de studenten.
SEH-teamleider Lianne van Beek geeft bij de ingang van de gipspoli uitleg aan de studenten.

Aanbeveling

Door gesprekken met gipsverbandmeesters binnen en buiten het ETZ werd het huidige gipsprotocol blootgelegd. Zij signaleren dat collega’s op de SEH in hun snelheid vaak meer kalkgips aanbrengen dan nodig is. Een opfriscursus zou misschien kunnen helpen om het gebruik van kalkgips te minderen. Een tweede aanbeveling is het direct aanbrengen van kunststofgips in plaats van kalkgips. Ook het beter scheiden van afvalstromen en het strenger controleren op houdbaarheidsdata van producten staan in het onderzoeksrapport.

Toekomst

Ook de mogelijkheden voor een compleet nieuwe werkmethode werden verkend. Zo is er het Finse Woodcast; gips op basis van te verwarmen houtvellen. Aanpasbaar op de patiënt, biologisch afbreekbaar en van snelgroeiend populierenhout. Nadeel is de energie die het kost om de vellen continu te verwarmen en het risico op brandwonden wanneer het ‘gips’ op de huid verwarmd wordt bij het aanpassen. Een tweede optie is X-lite Ecogips. Vergelijkbaar met de huidige manier van gipsen, maar het materiaal is van biologische afbreekbare katoen en natuurlijke hars. Buigzaam wordt het door middel van warm water, wat wel weer energie kost.

Een laatst benoemde optie is de inzet van 3D printen met polylactide. Een materiaal dat wordt gemaakt van zoete aardappel, maïs of rijst. Composteerbaar en te gebruiken als voedingsbodem voor nieuwe planten. Het kan op maat geprint worden, wat voor minder drukplekken zorgt. Daarnaast heeft het een open structuur die zorgt voor een betere hygiëne. Minder zweet en stank dus. Een groot nadeel is echter dat momenteel nog een CT-scan nodig is om het 3D ontwerp te maken. Dit is naast tijdrovend ook niet energiezuinig en vrij onhaalbaar met de werkdruk op de SEH. De toekomst voor dit systeem ziet er echter veelbelovend uit.

Conclusies

De twee groepen studenten zorgden samen voor een heldere aanzet voor mogelijke verbeteringen. Daarnaast gaven de studenten de tip om vervolgonderzoek te doen naar het hergebruik van medisch afval na ontsmetting. Momenteel laat de wet- en regelgeving weinig toe in verband met het risico op het overdragen van besmettingen. Toch zijn er bedrijven die de mogelijkheden voor de toekomst onderzoeken.

Kortom, het onderzoek van de Fontys-studenten in samenwerking met De Groene SEH geeft stof tot nadenken. Het doel om opties naast elkaar te zetten is in ieder geval behaald. Wat het voor de toekomst zal betekenen, moet nog blijken.

De studenten bezochten ook een van de grote traumakamers op de SEH.
De studenten bezochten ook een van de grote traumakamers op de SEH.