Oudere patiënt heeft behoefte aan thuisgevoel

7 mei 2015

Wat voor invloed heeft een ziekenhuisopname op iemand van 70 jaar of ouder? Met die vraag begon Hanneke van der Meide vijf jaar geleden aan haar promotieonderzoek. Ze volgde vijftien patiënten tijdens hun opname op de locatie St. Elisabeth van het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis. Woensdag 6 mei promoveerde Van der Meide aan de Universiteit van Tilburg.

Een kwart van de patiënten in ziekenhuizen is 70 jaar of ouder en de verwachting is dat door de vergrijzing deze groep alleen maar groter wordt. Ook is uit onderzoek gebleken dat 30 tot 60 procent van de ouderen slechter uit het ziekenhuis komt dan dat ze erin ging. Dit was voor Van der Meide reden genoeg om te onderzoeken hoe oudere patiënten een ziekenhuisopname ervaren en wat er beter kan. De studie is uitgevoerd binnen het programma ‘Menslievende zorg ’, een samenwerking tussen de locate St. Elisabeth Ziekenhuis en de Universiteit van Tilburg. 

Het wel of niet drukken op de rode knop voor hulp is voor de oudere patiënt niet zo gemakkelijk als het lijkt.

Onzekerheden

Om een goed beeld te krijgen van hoe iemand een ziekenhuisopname ervaart, is Van der Meide patiënten gaan ‘schaduwen’. Ze heeft de ouderen gevolgd vanaf het begin van de opname tot het ontslag, uitlopend van patiënten die twee dagen in het ziekenhuis lagen, tot 22 dagen. De rode draad die uit haar onderzoek naar voren komt, is dat ouderen zich een buitenstaander voelen in het ziekenhuis, waar ze alleen worden gelaten met al hun onzekerheden. Het ziekenhuis is niet vertrouwd, alles gebeurt snel en veel ontgaat de ouderen.

Frailty

Het proefschrift van Van der Meide heet ‘Why frailty needs vulnerability. A care ethical study into the lived experiences of older hospital patients’. Met frailty wordt in dit geval kwetsbaarheid bedoeld. Oudere patiënten zijn niet alleen fysiek kwetsbaar, maar ook op sociaal en psychologisch gebied. Van der Meide heeft verschillende voorbeelden van haar ervaringen met oudere patiënten opgeschreven in haar proefschrift. Zo is er een meneer die uren lang zijn plas heeft opgehouden, omdat hij niet op de noodknop durft te drukken, bang dat hij iemand tot last is.

Thuisgevoel

Van der Meide pleit ervoor dat ziekenhuizen zich beter afstemmen op de patiënt en ze vindt het belangrijk dat er een thuisgevoel wordt gecreëerd. “Iedere patiënt is uniek. Het is belangrijk dat zorgverleners bewust worden van de verhalen achter elk individu. Er moet een sfeer van veiligheid, verbondenheid en vertrouwdheid ontstaan.” Het geven van goede uitleg met begrijpelijke informatie en het ‘ zomaar’ binnenlopen van de kamer waar oudere patiënten liggen kan al een verschil kan, volgens Van der Meide.