Naar aanleiding van het screeningsspreekuur kunnen wij je een voortraject adviseren. Dit betekent dat je nog niet akkoord bent bevonden voor een operatie, maar eerst een traject bij een diëtist, psycholoog en/of internist volgt. In dit voortraject krijg je extra ondersteuning voor de operatie. Hierdoor neemt de kans op een beter resultaat toe.
Behandeltraject bij de diëtist
Het behandeltraject bij de diëtist bestaat uit vier tot zes bijeenkomsten waarin we individuele begeleiding bieden. Het doel van dit voortraject is je inzicht te geven in je eetpatroon en leefwijze en om te bekijken waar verandering wenselijk en mogelijk is. Denk aan een regelmatig eetpatroon of kennis over gezonde voedselkeuzes. Door voor de operatie veranderingen in het eetpatroon te maken, zal het makkelijker zijn om dit vast te houden na de operatie. Ook kan aandacht besteed worden aan gewichtsvermindering voordat je geopereerd kan worden.
Behandeltraject bij de psycholoog
1. Deelname aan de voortrajectgroep ‘Wikken en Wegen’
De voortrajectgroep ‘Wikken en Wegen’ is een behandeltraject van zes tweewekelijkse bijeenkomsten onder begeleiding van twee medewerkers van de afdeling Medische Psychologie. Elke bijeenkomst duurt twee uur. De groep bestaat uit maximaal twaalf personen die vergelijkbare problemen hebben.
Meestal adviseert de psycholoog om deel te nemen aan deze voortrajectgroep ‘Wikken en Wegen’, maar je kunt ook op eigen initiatief deelnemen. Bij de groepsbehandeling staan we stil bij verschillende thema’s, wisselen ervaringen uit, discussiëren en maken huiswerkopdrachten. De volgende thema’s komen tijdens de groepsbehandeling aan bod:
- motivatie om je eetgedrag te veranderen
- een gericht actieplan maken
- veelvoorkomende eetstijlen en de invloed hiervan op het eetgedrag
- omgaan met eetbuien
- persoonlijke eetgewoontes
- eten met aandacht
- gedachten die van invloed zijn op het eetgedrag en de lichaamsbeleving
- terugval voorkomen
2. Deelname aan een individueel voortraject
In sommige gevallen adviseert de psycholoog naar aanleiding van het screeningsbezoek aan het Obesitas Centrum om een individueel voortraject op de afdeling
Medische Psychologie. Er bestaan dan voldoende redenen waarom deelname aan de groepsbehandeling ‘Wikken en Wegen’ onmogelijk is. Denk aan problemen met de Nederlandse taal of geheugenstoornissen door hersenletsel die het volgen van de sessies of het maken van het huiswerk belemmeren.
Er wordt ook voor een individueel voortraject gekozen als jij één specifiek product van verlangen hebt: een product waarvan je de verleiding niet of zeer moeilijk kunt weerstaan waardoor je steeds tot overeten aangezet wordt. Je kunt dan kortdurend (maximaal drie sessies) bij de psycholoog in behandeling komen om hieraan te werken.
Behandeltraject bij de internist
De individuele begeleiding van de internist is onder andere bedoeld om de gevolgen van de bariatrische operatie (een operatie ter behandeling van overgewicht) te kunnen overzien. Het kan nodig zijn om je medicatie goed in te stellen voor de operatie. Bijvoorbeeld als tijdens de screening blijkt dat je diabetes, een te hoge bloeddruk of een te trage schildklierfunctie hebt. De bloeddruk wordt dan opnieuw gecontroleerd. Daarna kom je terug bij de internist om de uitslagen te bespreken en als het nodig is een behandeling te starten.
Het voortraject neemt gemiddeld vier tot zes maanden in beslag. In alle gevallen houden we na afloop van het voortraject opnieuw een teamoverleg met de internist, diëtist en psycholoog waarin we de vorderingen en het vervolg van de behandeling bespreken.
Door de extra begeleiding kan er alsnog een advies voor een operatie worden gegeven waarna je doorstroomt naar het voorbereidingsprogramma op de operatie. Het kan ook betekenen dat de behandeling een individueel vervolg nodig heeft binnen het Obesitas Centrum of dat de behandeling ergens anders voortgezet dient te worden.
Als je door het team van het Obesitas Centrum akkoord bent bevonden voor een bariatrische operatie (een operatie ter behandeling van overgewicht), word je uitgenodigd het voorbereidingsprogramma tot de operatie te volgen. Dit programma bevat een aantal verplichte onderdelen.
Voorbereidingscarrousel chirurgie
Bij de bijeenkomst vanuit het specialisme Chirurgie worden verschillende afspraken gecombineerd waarbij je in één ochtend of middag diverse afspraken hebt.
Chirurgische voorlichting
De chirurg, verpleegkundig specialist bariatrie en verpleegkundige van de afdeling geven in de groepsvoorlichting uitgebreide informatie over het verblijf in het ziekenhuis, de operatietechnieken, mogelijke complicaties en het natraject.
Chirurg
De chirurg bekijkt of een operatie mogelijk is of dat er redenen zijn om de operatie niet uit te voeren. Ook bespreek je samen met de chirurg of je voor de operatie maaltijdvervangers moet gebruiken. Na dit bezoek plaatst de chirurg je op de wachtlijst. Vanaf dat moment gaat de wachttijd in.
Apothekersassistente
De apothekersassistente bespreekt met jou de medicatie die je op dit moment gebruikt.
Anesthesioloog
De anesthesioloog bekijkt of je lichamelijk de operatie aankunt en informeert je over de operatie. Ook geeft hij aan met welke medicatie je voor de operatie (tijdelijk) moet stoppen.
Afdelingsverpleegkundige
De verpleegkundige gaat met jou in gesprek over je medische voorgeschiedenis en relevante omstandigheden van je ziekte of aandoening. Je krijgt informatie over de voorbereidingen van de operatie en opname op de afdeling. Ook regelt de verpleegkundige dat een dag voor de operatie bij jou thuis een spuitje tegen trombose wordt gegeven en bloed wordt geprikt. Wil je liever in het ziekenhuis bloedprikken of op een prikpost? Bespreek dit dan met de verpleegkundige.
Preoperatieve groepsvoorlichting door diëtist en psycholoog
De preoperatieve groepsvoorlichting, de voorlichting voorafgaand aan de operatie, vindt plaats onder begeleiding van een diëtist en psycholoog. De groep bestaat uit twaalf deelnemers die allemaal ook een belangrijk persoon mogen meenemen naar de sessie. Het doel van deze bijeenkomst is om informatie te geven en zo de kans op complicaties na de operatie te verkleinen. In deze groepsvoorlichting geven onze zorgprofessionals informatie over de volgende thema’s:
- dieetadviezen voorafgaand, tijdens en na de bariatrische operatie
- gebruik van multivitaminen
- klachten die kunnen voorkomen na de bariatrische operatie en om te gaan met die klachten
- gewichtsverloop op korte en lange termijn
- de gevolgen van een bariatrische operatie (een operatie ter behandeling van overgewicht) op je leven
- veelvoorkomende psychologische gevolgen van afvallen met behulp van een bariatrische operatie
- wat te doen bij problemen
Wat verandert er voor mij na de operatie?
Wij vragen je om actief na te denken over de veranderingen die in je leven optreden als je geopereerd bent. Bijvoorbeeld uit eten gaan, omgaan met feestjes en sociale gelegenheden en samen eten binnen het gezin. Soms is deelname aan de standaard preoperatieve groepsvoorlichting niet goed mogelijk. Denk aan problemen met de Nederlandse taal of geheugenstoornissen door hersenletsel. Je krijgt dan een individuele voorlichting bij de diëtist en psycholoog.
Preoperatieve begeleiding door fysiotherapeut
Voorafgaand aan de operatie word je uitgenodigd voor een individueel gesprek met de fysiotherapeut waarin jij samen met de fysiotherapeut jouw persoonlijke doelen opstelt. In hetzelfde dagdeel worden verschillende inspanningstesten afgenomen en jouw fysieke conditie in kaart gebracht.
Natraject bij de chirurg
Controle op de polikliniek bij een gastric bypass en gastric sleeve
Na twee weken kom je voor het eerst op controle bij de chirurg. Na drie maanden, zes maanden, negen maanden en één jaar kom je opnieuw op de polikliniek bij de chirurg. Een extra afspraak maken bij specifieke problemen is uiteraard altijd mogelijk.
Na zes maanden wordt er bloed geprikt en controleren we de voedingsstoffen- en vitaminegehaltes. Dit blijven we ieder jaar in de gaten houden. Zo nodig starten we bij tekorten met aanvullende medicatie.
Vanaf het eerste jaar na je operatie vindt er twee keer per jaar een controle plaats. Als alles goed gaat, zien we je vanaf het derde tot het vijfde jaar na de operatie één keer per jaar. Er vindt dus vijf jaar poliklinische controle plaats.
Controle op de polikliniek bij een maagband
Na twee weken kom je voor het eerst op controle bij de chirurg. Zes weken na de operatie kom je opnieuw op controle bij de chirurg. Zo nodig wordt dan voor het eerst de band strakker gezet, afhankelijk van het tot dan toe bereikte resultaat en je verzadigingsgevoel.
Na drie maanden, zes maanden, negen maanden en één jaar kom je opnieuw op de polikliniek bij de chirurg. Steeds kijken we welke aanpassing er nodig is van jouw band.
Vanaf het eerste jaar na je operatie vindt er twee keer per jaar een controle plaats. Als alles goed gaat, zien we je vanaf het derde tot het vijfde jaar na de operatie één keer per jaar. Er vindt dus gedurende vijf jaar poliklinische controle plaats.
Natraject bij verpleegkundig specialist bariatrie
Een verpleegkundig specialist is opgeleid om taken van de medisch specialist te kunnen overnemen. De verpleegkundig specialist is bekend met de verpleegkundige zorg, de medische zorg en de begeleiding op de polikliniek. De verpleegkundig specialisten controleren je na de operatie afwisselend met de medisch specialist. De verpleegkundig specialisten werken onder toezicht van de medisch specialist. Bij twijfel of problemen kunnen zij altijd overleggen met de arts. De verpleegkundig specialist is jouw vaste contactpersoon en zij kan meer tijd inplannen voor jou dan de medisch specialist.
Natraject bij de diëtist
Na je ziekenhuisopname kom je in het eerste jaar na de operatie nog vijf keer terug bij de diëtist. Namelijk drie weken, zes weken, drie maanden, zes maanden en een jaar na de operatie. Deze
afspraken horen bij de operatie en worden vergoed door jouw zorgverzekeraar.
Tijdens deze controles bekijken we het gewichtsverloop, je klachten, voedings- en bewegingspatroon. Natuurlijk kun je ook terecht met vragen. Na dit jaar kun je nog terugkomen bij de diëtist als je klachten of specifieke vragen voor de diëtist hebt.
Natraject bij de internist
Na de operatie blijft de internist je bij bepaalde ziektes, zoals diabetes of een hoge bloeddruk, behandelen. De begeleiding hiervan kan vaak ook bij de huisarts plaatsvinden. Heb je diabetes? Dan neemt het diabetesteam van het ETZ de behandeling tot drie maanden na de operatie over.
Natraject bij de psycholoog
Indien nodig en noodzakelijk vindt onderzoek en behandeling bij de medische psychologie plaats. Dit laatste hangt af van wat er aan de hand is. Als je zelf behoefte hebt aan een gesprek met één van onze psychologen, kun je dat bespreekbaar maken tijdens een controleafspraak bij de diëtist, chirurg, verpleegkundig specialist of de internist. Ook is het mogelijk te bellen met het Obesitas Centrum, waarna je vlot verwezen kan worden naar de medische psychologie.
Veel voorkomende onderwerpen waarover je met de medisch psycholoog in gesprek kan raken, betreffen problemen met het eetgedrag, je stemming, je lichaamsbeleving of je zelfbeeld. Een eerste gesprek met de medisch psycholoog is altijd een diagnostisch gesprek. Dat betekent dat we met je kijken wat nodig is: er kan verdere behandeling plaats vinden op de afdeling medische psychologie en als het nodig is, kunnen we, in samenwerking met de huisarts, gericht doorverwijzen.
Natraject bij de fysiotherapeut
Ongeveer een maand na de operatie krijgt je een groepsvoorlichting over bewegingsmogelijkheden, beweegadviezen en het belang van bewegen. Deze groep bestaat uit maximaal twaalf deelnemers, waarna de groep in tweeën wordt opgesplitst voor een praktische uitleg.
Na ongeveer drie, zes en twaalf maanden kom je in dezelfde groep terug waarbij effectmetingen worden uitgevoerd en jouw persoonlijke doelen worden geëvalueerd.
Een conservatief traject betekent dat het team van het Obesitas Centrum adviseert geen operatie uit te voeren. Er bestaan verschillende redenen waarom een operatie niet zal plaatsvinden:
- je wilt zelf geen operatie, maar wel begeleiding
- je kunt door medische redenen niet geopereerd worden
- je wordt door het team van het Obesitas Centrum niet akkoord bevonden voor operatie
Een conservatief traject kan betekenen dat je naar een diëtist of psycholoog wordt verwezen. De diëtist onderzoekt samen met jou hoe je eetpatroon veranderd kan worden. De psycholoog bespreekt tijdens het kennismakingsgesprek uitgebreid jouw problemen.
Soms is psychologische zorg en begeleiding bij een praktijk bij je in de buurt noodzakelijk voordat je in aanmerking komt voor een operatie. Bijvoorbeeld als je een eetbuistoornis hebt of een andere psychologische of psychiatrische problematiek die een operatie risicovol maakt en het herstel kan belemmeren. We adviseren je dan om via de huisarts een behandeling te zoeken bij een psychologenpraktijk of een ggz-instelling bij jou in de buurt.
Indien je geen bariatrische operatie (een operatie ter behandeling van overgewicht) wil, maar wel psychologische behandeling wenst als ondersteuning bij het afvallen, verwijzen wij je ook door naar een behandeling ergens anders. Het ETZ biedt deze behandeling niet aan.