Een zwangerschap is een kwetsbare periode waarbij stress, angst en depressieve gevoelens vanwege de zwangerschap zelf, de gezondheid van het kind en de aanstaande bevalling regelmatig voorkomen. Kan een online mindfulness-interventie deze negatieve gevoelens verminderen? Tilburg University en het ETZ onderzoeken het samen binnen We Care.
“Zo’n 20 procent van de vrouwen ervaart stress tijdens hun zwangerschap”, legt gynaecoloog Steven Koenen uit. “Omdat de zorg voor deze vrouwen verschilt per regio en zorgverlener, is er geen uniform beleid hoe we deze vrouwen begeleiden. Via een vragenlijst zien we of er sprake is van angst, stress of depressieve gevoelens rond de 12 weken zwangerschap. Als dat zo is, verwijzen wij de zwangeren naar de POP-poli voor hulp. Deze afkorting staat voor Psychiatrie/Psychologie, Obstetrie (verloskunde) en Pediatrie. Hier werken we met verschillende disciplines samen om zwangere vrouwen met psychische en sociale problemen te helpen. Wellicht dat een online mindfulness interventie een goede manier kan zijn om niet reactief, maar preventief laagdrempelige hulp te bieden. Bovendien zouden we meer vrouwen kunnen bereiken die in aanmerking komen voor extra begeleiding.”
Mindfulness
“Uit eerder onderzoek blijkt dat mindfulness in het algemeen zorgt voor minder stress-, angst- en depressieve klachten”, stelt onderzoeker Myrthe Boekhorst. “In deze studie kijken we specifiek naar het effect van een E-Health interventie bij zwangere vrouwen in Noord-Brabant. We sluiten daarvoor aan bij een breder onderzoek: de Brabant Studie. We volgen twee groepen vrouwen, zonder én met de interventie. Dit doen we tijdens de zwangerschap, voor en na de interventie en tien weken na de bevalling. Zo meten we het effect van de interventie op de mentale gezondheid.”
E-health
Het bestaande E-Health programma heet ‘Ontspannen zwanger’ en beslaat acht weken. Boekhorst: “De deelnemende vrouwen krijgen acht weken de tijd om het programma te volgen. Zij zijn geselecteerd met een vragenlijst die ze invullen voor de Brabant Studie. Binnen het programma krijgen ze uitleg over mindfulness, video’s aan de hand van thema’s als ‘de automatische piloot’, begeleide meditaties en oefeningen die ze dagelijks zelf moeten doen. Zo leren ze vaardigheden die ze ook na de bevalling kunnen inzetten. Denk aan zelfcompassie.”
Effect
Boekhorst en Koenen verwachten een positief effect. “Ook heeft eerder onderzoek laten zien dat mindfulness een positief effect kan hebben op mensen die geen verhoogde stressklachten ervaren”, weet Boekhorst. In de tweede helft van 2022 hopen ze conclusies te kunnen publiceren. De samenwerking verloopt ondertussen goed. Koenen: “Extra voordeel is dat alle verloskundigen, gynaecologen en kinderartsen in Tilburg integraal georganiseerd zijn binnen Fam en samen één elektronisch patiëntendossier hanteren. Op die manier is datacollectie eenvoudiger en completer in vergelijking met andere regio’s waar iedere verloskundigenpraktijk afzonderlijk benaderd moet worden.”e.