De effectiviteit verbeteren van multidisciplinaire overleggen bij oncologie

“Je merkt dat multidisciplinaire overleggen verschillen in samenstelling, wie er aan tafel zit en hoe er met elkaar gesproken wordt”, legt internist-oncoloog Laurens Beerepoot uit. “Hoe doen we het zo optimaal mogelijk? Daarvoor moeten we ons kwetsbaar opstellen. De overleggen vinden normaal gesproken achter gesloten deuren plaats, nu observeren onderzoekers ons.” Uit een klankbordgroep onder medisch professionals die regelmatig deelnemen aan dergelijke overleggen, bleek voorafgaand aan het onderzoek dat ook zij willen weten hoe het beter kan. 

Uniek onderzoek

“Er is draagvlak”, concludeert onderzoeker Roger Leenders. Nog niet eerder is in Nederland de effectiviteit van multidisciplinaire overleggen onderzocht. “Dit onderzoek is uniek. Het is daardoor ook een soort ‘proof of concept’; kunnen we de overleggen goed analyseren? Wel moeten we ons realiseren dat de conclusies plaatsgebonden zijn. Er is meer onderzoek, landelijk en bij andere disciplines naast oncologie, nodig om bredere conclusies te kunnen trekken.”

Overlegpatronen 

Het onderzoek bestaat uit het transcriberen, coderen en analyseren van data. Sinds juli 2021 worden veertig tot vijftig oncologische overleggen bij het ETZ, met daarin ongeveer duizend casussen via videoconferencing-technologie gefilmd en geanalyseerd. Leenders: “We kijken naar wie wat, wanneer tegen wie zegt. Zo zoeken we naar patronen die iets zeggen over de dynamiek van het gesprek.” Onderzoekers Margo Janssens en Samantha van der Bruggen voeren het onderzoek samen uit. Janssens: “Ik label wat er gezegd wordt; is iets bijvoorbeeld een vraag of een inhoudelijk statement? En is de toon positief, negatief of neutraal. Samantha duidt de medische inhoud; komt er iets nieuws ter tafel?” Onderzoeker Alexander Schouten kijkt bovendien naar de rol van technologie in het overleg. “Specialisten bellen regelmatig in. Verandert hun positie in het overleg daardoor? Komen zij bijvoorbeeld meer of minder aan het woord?”  

Beste zorg 

“Al deze informatie duiden we met als doel om te leren hoe een ideaal overleg zou moeten verlopen”, zegt Leenders. Beerepoot knikt: “Daarbij is het uiteindelijke doel om de patiënt het best mogelijke behandelplan en dus de beste zorg te bieden.” Hij is zeer te spreken over de samenwerking. “Ik zocht onderzoekers met verstand van interactie en organisatie, die heb ik bij Tilburg University gevonden. Het is mooi om tijdens de overleggen met ons onderzoeksteam de verschillende invalshoeken en expertise te zien. Iedereen kijkt met zijn eigen pet op.” 

 Betrokken bij het onderzoek
Laurens Beerepoot Roger Leenders Alexander Schouten
Laurens Beerepoot Roger Leenders Alexander Schouten
     

Margo Janssens, promovendus, Tilburg School of Social and Behavioral Sciences 
Samantha van der Bruggen, arts-assistent in opleiding tot specialist ETZ