3D lab ETZ klaar voor volgende stap

Een vaste bemanning, die zorgt voor continuïteit bij het maken van 3D-geprinte medische modellen. Het 3D-laboratorium van het ETZ betreedt met het verkrijgen van een officiële status een nieuwe fase, waarin 3D-modellen die ondersteunen bij het toepassen van lichamelijke correcties voortaan ín het eigen 3D Lab worden gemaakt.

Professionalisering is het sleutelwoord voor het 3D Lab, dat is opgericht om middels 3D-technieken operaties optimaal voor te bereiden. Dat wordt op waarde geschat in het ETZ, iets wat ook ETZ-traumachirurg Mike Bemelman - die samen met collega-chirurgen het 3D Lab in de vrije (avond)uurtjes runde - merkte. “Er kwamen steeds meer verzoeken voor 3D-modellen binnen en met het oog op het draaiende houden van poliklinieken en operatiekamers kwam de continuïteit van het 3D Lab in het gedrang.”  

Vito van Dal (l.) en Pieter-Jan Scheerlinck tonen twee 3D-modellen die bij operaties worden ingezet.

Kersverse aanwinsten

Met de vaste aanstelling van Pieter-Jan Scheerlinck en Vito van Dal, projectleiders Chirurgie zorgondersteuning, is dat verleden tijd. “Er is nu altijd iemand aanwezig, bij wie chirurgen kunnen binnenlopen voor verzoeken”, legt Bemelman uit. “Vijf minuten later gaat men er mee aan de slag, iets wat vroeger anders was. Toen moest ik daar s’ avonds of ergens tussendoor voor gaan zitten.” 
De twee kersverse aanwinsten zullen in het begin vooral 3D-prints maken voor de afdeling MKA (Mond-, Kaak- en Aangezichtschirurgie). “Daar kunnen wij modellen voor ontwerpen en printen, die chirurgen tijdens operaties kunnen gebruiken”, licht Van Dal toe. De afdeling MKA maakte al geregeld gebruik van 3D-technologie, maar deed dat destijds in samenwerking met een extern bedrijf. Dat verandert nu in een directe samenwerking met het 3D Lab.

3D-planning

Een voorbeeld is een correctie-osteotomie, waarbij een verkeerd aangegroeid deel van het bot wordt doorgenomen met speciale software. “Zo kun je het gewenste resultaat voor de patiënt precies plannen, wat uiteindelijk leidt tot het maken van een kunststof model”, vertelt Van Dal. Betreft het een kaakcorrectie? Dan bepaalt het model de precieze stand van de boven- en onderkaak. “Die plaats je op de tanden en past precies in de gebitsafdruk van de specifieke patiënt”, aldus Van Dal, die wordt aangevuld door collega Scheerlinck: “Door 3D-planning wordt de kaakstand tijdens de operatie áltijd op de juiste manier bepaald, terwijl dat vroeger wat meer op gevoel werd gedaan.”
Bij het werk voor de afdeling MKA stopt het niet. Van Dal en Scheerlinck, die het 3D Lab dagelijks bemannen, zijn beschikbaar voor iedere ETZ-specialist, die ondersteuning nodig heeft op het gebied van 3D-printen. Zo printen ze modellen van een complexe botbreuk, een fistel (ongewone verbinding tussen twee holle organen), een vaatafwijking en aderverkalking. Voor de laatstgenoemde aandoening kan een rood 3D-model (zie eerste afbeelding) van de desbetreffende slagader worden geprint, waarbij witte aanslag de aderverkalking uitbeeld. 

Toekomstplannen

Zo is het 3D Lab van het ETZ tot veel in staat en liggen er daarnaast toekomstplannen op tafel. Het maken van 3D-modellen voor de afdeling MKA wijst onder andere de weg hierin. De beoogde volger in dit geheel is de afdeling Traumatologie, waar 3D-modellen worden ingezet bij operaties van complexe botbreuken. Bemelman: “De te nemen stap daarna is het nadenken over schedel- en kaakimplantaten, die we hier in het ETZ willen ontwerpen.”

Een malletje tussen de tanden brengt het gebit in de juiste stand voor een operatie.