ETZ-chirurgen bereiden zich met hologrammen voor op operatie

Het is de chirurgen van het ETZ gelukt om een hologram te projecteren op een lichaamsdeel. Dat is mogelijk door een doorontwikkeling van speciale software door Annabel Groenenberg (22). Zij studeert technische geneeskunde aan de Universiteit Twente en loopt stage in het 3D-lab van de Tilburgse chirurgen.

Speciale software herkent een lichaamsdeel automatisch, en legt dan een hologram over het lichaam heen. Daardoor kan de chirurg in het lichaamsdeel kijken, zonder te snijden. De nieuwe techniek is voor het eerst met succes toegepast bij een hand van een patiënt.

Voor het bestuderen van het hologram gebruiken de chirurgen de Microsoft HoloLens, die eruit ziet als een futuristische zonnebril. “Door kort voor de operatie met deze bril het geprojecteerde hologram van het te opereren lichaamsdeel te bekijken, krijgen we beter en sneller zicht op wat we precies moeten doen. We zien eigenlijk al wat er aan de hand is, voor we beginnen te snijden", vertellen traumachirurg Mike Bemelman en vaatchirurg Jan Heyligers. Samen met chirurg in opleiding Lars Brouwers zorgen zij ervoor dat nieuwe 3D-technieken in het ETZ worden ingezet.

Door een hologram te projecteren, kan de chirurg ‘in’ de hand van de patiënt kijken.
 

Volle​​dig beeld

De gebruikte techniek wordt aangeduid als augmented reality, letterlijk vertaald: aangevulde realiteit. Eerst wordt een CT- of MRI-scan gemaakt van het te behandelen lichaamsdeel. Daarna worden die beelden gecombineerd tot een compleet hologram. Annabel Groenenberg heeft hiervoor speciale software doorontwikkeld. Ze verdiepte zich in de mogelijkheden van de HoloLens en kreeg het voor elkaar software te koppelen met CT-beelden. Die beelden worden vervolgens op de patiënt geprojecteerd zodat de chirurg met de HoloLens als het ware door de patiënt heen kan kijken.

Groenenberg: “Hiermee zetten we een belangrijke stap vooruit in het gebruik van hologrammen in de zorg. De chirurgen aan wie ik mijn vinding gedemonstreerd heb, reageerden enthousiast. Toch moeten we nog veel doen voordat de HoloLens standaard toegepast kan worden in het ziekenhuis. De gebruikte techniek is zeer veelbelovend, maar laat momenteel nog wel enige beperkingen zien die verbeterd moeten worden. Desondanks biedt het werken met de HoloLens letterlijk en figuurlijk een nieuw perspectief in het behandelen van patiënten."

Toekomstpl​aatje

De klus is echter voor Groenenberg nog niet geklaard. “Er zijn zeker nog verbeteringen mogelijk. Mijn toekomstplaatje? Dat we vijftien minuten nadat een scan gemaakt is een compleet hologram over de patiënt heen kunnen leggen, en zo het te opereren gedeelte heel precies in beeld hebben."